Van onderzoek naar actie: samen bouwen aan een sterke overstap voor jonge nieuwkomers

Hoe zorgen we ervoor dat nt2-leerlingen zich ook na hun tijd op de ISK goed kunnen blijven ontwikkelen? Met die vraag gingen het Regionaal Expertise Centrum en onderzoeksbureau Muzus aan de slag, hun onderzoek mede mogelijk gemaakt door de Regiodeal Zuid-Hollandse Delta. Op donderdag 25 september zijn bij ISK Nissewaard de resultaten van dit onderzoek gepresenteerd.

Het onderzoek richtte zich op jongeren van zestien jaar en ouder die vanuit de ISK doorstromen naar vervolgonderwijs, waarbij de focus nu lag op de overstap naar het mbo. Hun verhalen laten zien dat die overstap vaak allesbehalve vanzelfsprekend is. Taal, cultuur en zelfstandigheid, het zijn factoren die een groot verschil maken. Soms gaat het goed, maar te vaak nog raken jongeren onderweg het overzicht kwijt of haken ze af. Om die overgang beter te begrijpen en te verbeteren, is een onderzoekstraject gestart met drie fases: verdiepen, verbeelden en vernieuwen.

Van verdiepen naar vernieuwen

In de eerste fase stonden de ervaringen van oud-ISK-leerlingen centraal. Tijdens de pizza-sessies in Middelharnis, Spijkenisse en Hellevoetsluis vertelden zij openhartig over hun tijd na de ISK: over het gemis van de persoonlijke begeleiding, het zoeken naar hun plek op een grote mbo-school en het belang van een mentor die hen echt ziet. Tegelijkertijd werd in deze fase ook gesproken met onderwijsprofessionals en experts uit de regio. Hun perspectieven boden waardevolle aanvulling op de verhalen van de jongeren zelf.

Tijdens de vervolgfase verdiepen kwamen scholen, gemeenten en maatschappelijke organisaties samen tijdens de visie- en kansenworkshop om de inzichten te duiden en te vertalen naar concrete mogelijkheden voor verbetering. Uit alle gesprekken kwamen negen thema’s sterk naar voren. Deze thema’s zijn samengebracht in zogenoemde inzichtkaarten, waarin niet alleen de knelpunten, maar juist ook de kansen zichtbaar zijn gemaakt.

Van daaruit volgde de derde fase: vernieuwen. In deze stap is gekeken hoe de inzichten direct in de praktijk konden worden gebracht. Zo ontstond het experiment waarin ‘Netwerkkaarten’ zijn ontwikkeld, vier visuele kaarten die de wereld rond nt2-jongeren in beeld brengen.

De kracht van de Netwerkkaarten

De Netwerkkaarten laten zien welke organisaties en initiatieven in de regio actief zijn rond vier belangrijke thema’s: zorg & welzijn, school & leren, werk & toekomst en 18 jaar worden. Ze vormen een kompas voor iedereen die zich bezighoudt met de begeleiding van jongeren met een migratieachtergrond.

Voor de jongeren zelf zijn de kaarten een praktische wegwijzer. Ze helpen hen om zelfstandig hulp te vinden, vragen te stellen en hun weg te bepalen. En omdat de kaarten online beschikbaar zijn, kunnen ze erop terugvallen wanneer dat voor hen nodig is en uitkomt.

Ook voor professionals bieden de kaarten uitkomst. Ze geven overzicht in een speelveld dat voortdurend verandert, maken gerichter doorverwijzen mogelijk en stimuleren samenwerking tussen scholen, gemeenten en maatschappelijke organisaties. Door samen te werken aan één actueel overzicht ontstaat er een netwerk waarin kennis wordt gedeeld, expertise groeit en jongeren sneller de juiste ondersteuning vinden.

Duurzame verbetering

De Netwerkkaarten zijn een levend document: ze blijven zich ontwikkelen en worden continu bijgewerkt door het Regionaal Expertise Centrum. Zo ontstaat een steeds beter overzicht van het ondersteuningsaanbod in de regio en daarmee ook een sterker fundament voor jongeren die hun plek zoeken in onderwijs en samenleving.

“De verhalen van oud-leerlingen en professionals hebben ons echt aan het denken gezet,” vertelt Sara Bergenhenegouwen, teamleider van ISK Nissewaard en het Regionaal Expertisecentrum. “Met de Netwerkkaarten maken we die inzichten concreet. We brengen mensen, organisaties en mogelijkheden bij elkaar, zodat jongeren weten waar ze terecht kunnen en professionals beter kunnen samenwerken om hen verder te helpen.”

Met dit project zet het Regionaal Expertisecentrum opnieuw een stap richting duurzame verbetering van de begeleiding van nt2-jongeren: van luisteren naar doen en van losse initiatieven naar een hecht netwerk dat blijft groeien.

Vervolg

Vanuit dit onderzoek zijn ook de missie, visie en kernwaarden van het Regionaal Expertise Centrum verder aangescherpt. In een volgend artikel vertellen we meer over deze koers en over de vervolgstappen die volgen uit dit onderzoek, zodat elke jongere met een nt2-achtergrond de kans krijgt om stevig door te groeien, in het onderwijs en daarbuiten.